Duit Zeeland 1604 met sporen van een oudere munt zichtbaar |
De munt gedraaid met verklaring wat zichtbaar is van de oude munt |
De oorspronkelijke munt, een Ierse penny van Elisabeth I |
Mogelijke verklaring voor duiten welke zijn
overslagen op Ierse pennies
Omdat er meerdere voorbeelden zijn van duiten welke zijn overslagen over
buitenlandse koperstukken moeten de munthuizen partijen buitenlands kopergeld op
de kop hebben kunnen tikken. De prijs van deze partijen moet zo laag zijn
geweest dat dit opwoog tegen de kosten van zelf koper smelten, het in tinnen
gieten van het koper, het uitwalsen en vervolgens in muntplaatjes knippen. Er
zijn meerdere voorbeelden bekend van dergelijk hergebruik. Zo zijn er overslagen
bekend op Franse double tournois en op Duitse munten. Bekend zijn o.a. Friese
duiten die zijn overslagen op 3 pfennig munten van hertog Hans Albrecht van
Mecklenburg-Güstrow (1610-1628). In het geval van overslagen op de Ierse pennies
van Elisabeth I is het volgende stukje interessant wat ik op Wikipedia vond (het
stukje is vrij vertaald en ingekort):
"Ierland
Hoewel Ierland deel uitmaakte van het koninkrijk van Elisabeth I, had zij daar
te maken met een overwegend katholieke bevolking die haar vijandig gezind was.
Sommige delen van Ierland waren zelfs autonoom te noemen en opereerden vrijwel
onafhankelijk van het wettelijke gezag en waren bereid om samen te zweren met de
vijanden van Engeland. De politiek van Elisabeth was er op gericht om haar
medestanders land in bezit te geven in Ierland met de opdracht te voorkomen dat
opstandige elementen de Spanjaarden mogelijkheden zouden geven voor een vate
basis in Ierland. Als antwoord op een paar opstanden pasten de Engelsen de
tactiek van de verschroeide aarde toe waarbij zij het land verbranden en mannen,
vrouwen en kinderen vermoorden. Gedurende een opstand in Munster, welke geleid
werd door Gerald FitzGerald (Earl of Desmond), in 1582, stierven ongeveer 30,000
Ieren de hongerdood. Elisabeth adviseerde haar commandanten dat de Ieren, "dat
ruwe en barbaarse volk", goed behandeld moest worden maar zij schroomde ook niet
als brute kracht en bloedvergieten noodzakelijk was. Tussen 1594 en 1603 moest
Elisabeth de grootste dreiging in Ierland weerstaan. Deze periode staat bekend
als de opstand van Tyrone of de negenjarige oorlog. De leider van de opstand,
Hugh O'Neill, Earl of Tyrone, werd gesteund door Spanje. In de lente van 1599
zond Elisabeth Robert Devereux, 2nd Earl of Essex, naar Ierland om de
opstand te onderdrukken. Tot haar grote frustratie had hij weinig succes en
keerde zelfs zonder toestemming terug naar Engeland. Hij vervangen door Charles
Blount, Lord Mountjoy, die drie jaar nodig had om de opstand neer te slaan.
O'Neill gaf zich uiteindelijk in 1603 over, een paar dagen na de dood van
Elisabeth."
Op zijn zachtst gezegd boterde het dus niet zo tussen Engeland (Elisabeth I) en Ierland. De Ieren zullen mogelijk daarom een bepaalde weerstand tegen het geld hebben gehad op naam van Elisabeth I. In plaats van het te gebruiken is het kopergeld blijkbaar in partijen verkocht o.a. richting de Nederlanden. Daar werd het dus graag gebruikt door de munthuizen om er duiten van te maken.